ابن بطوطهابو عبدالله محمد بن عبدالله بن محمد بن ابراهیم لواتی طنجی و یا به صورت کاملتر، ابو عبدالله محمد بن عبدالله بن ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن یوسف، جهانگرد معروف مغربی (۷۰۳- ۷۷۹ ق/ ۱۳۰۴- ۱۳۷۷ م). لقب او به دو صورت شرف الدین و شمس الدین آمده است. ۱ - معرفی اجمالیوی در سال ۷۰۳ ق درشهر طنجه زاده شد. درباره نخستین سالهای زندگی و شرح احوال ابن بطوطة جز آنچه در سفرنامه وی آمده است، اطلاع دیگری در دست نیست. چنین به نظر میرسد که وی در زادگاه خویش به تحصیل پرداخت. تحصیل او در علوم دینی بر اساس تعالیم فرقه مالکی بود و بی گمان او در فقه مالکی دارای معلوماتی بود زیرا از روزگار جوانی و حتی در سفرهای خود نیز به امر قضا میپرداخت. ۲ - شروع سفرابن بطوطه هنگامی که ۲۲ ساله بود راه سفر پیش گرفت و در پنج شنبه ۲ رجب ۷۲۵ ق زادگاه خود طنجه را ترک گفت. قصد او از این سفر به جا آوردن مراسم حج و زیارت حرمین شریفین بود. چه بسا گمان نمیکرد که سفرش سالیان دراز به طول انجامد و پس از یک ربع قرن به وطن خود باز گردد. طول راهی را که ابن بطوطةپیموده ۰۰۰/ ۷۵ میل تخمین زدهاند. ابن بطوطه آخرین جهانگرد بزرگی است که به سراسر جهان اسلام سفر کرد. او در واقع رقیب شایستهای برای مارکوپولو به شمار میرفت که تقریبا معاصر وی بود. ابن بطوطه مسلمانی مؤمن و سنتگرا بود. از آنجا که او جغرافی نویس، ادیب و دانشمند نبود، در شرح سفر او اندیشههای عالی و نکتههای ظریف به ندرت میتوان یافت. او به مسائل جغرافیایی توجه خاصی نداشت و شاید به لحاظ توجه به زندگی مردم بود که سفرنامه او در شرح جهان اسلامی و بطور کلی وصف جوامع شرقی سده ۸ ق در نوع خود یگانه و بی نظیر است. ۳ - عناوین مرتبطرحلة ابن بطوطه (کتاب) ۴ - منبعنرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |